Żeby się dogadać,
trzeba się rozumieć.
W branży tłumaczeń pisemnych - jak w każdej specjalizacji - istnieje wiele zwrotów. Niektóre są zapożyczone z mowy potocznej inne są bardziej związane z zawodem tłumacza i slużą doprecyzowaniu zadań.
Aby zrozumieć tłumaczy, warto zapoznać się z definicjami związanymi ze specyfiką naszej pracy. Poznanie tych kilku fraz ułatwi wspólpracę i pozwoli precyzyjnie dogadać zadania jakie stoją przed tłumaczem i zleceniodawcą.
DEFINICJE I POJĘCIA STOSOWNE W BRANŻY TŁUMACZEŃ PISEMNYCH
1. Rodzaje tłumaczeń.
- tłumaczenie pisemne – pisemna transformacja tekstu źródłowego na język docelowy.
2. Kierunki tłumaczenia. Tłumaczenia dzieli się na:
- tłumaczenia z języka obcego na język polski;
- tłumaczenia z języka polskiego na język obcy;
- tłumaczenia z języka obcego na inny język obcy.
3. Grupy językowe
- pierwsza grupa językowa: angielski, francuski, niemiecki, rosyjski;
- druga grupa językowa: inne języki europejskie i język łaciński;
- trzecia grupa językowa: języki pozaeuropejskie, posługujące się alfabetem łacińskim
- czwarta grupa językowa: języki pozaeuropejskie, posługujące się alfabetem niełacińskim lub ideogramami
4. Rodzaje tłumaczeń
- tłumaczenia ogólne – tłumaczenia tekstów niewykraczających terminologicznie poza poziom wykształcenia ogólnego średniego;
- tłumaczenia specjalistyczne – tłumaczenia tekstów zawierających terminologię fachową w zakresie wykształcenia średniego w danej specjalności oraz teksty o charakterze ogólnoprawnym;
- tłumaczenia specjalistyczne o szczególnym stopniu trudności – tłumaczenia tekstów zawierających terminologię na poziomie szkoły wyższej w danej specjalności, a także tekstów z rzadkich dziedzin kultury, nauki i techniki oraz tekstów o dużej zawartości elementów gwarowych, dialektu, żargonu środowiskowego, skrótów, zwłaszcza lokalnych, jak również tłumaczenia reklam, sloganów, ogłoszeń. Tłumaczenia takie wymagają korzystania z literatury fachowej, dokumentacji, konsultacji i wiedzy fachowej.
5. Pojęcia ogólne
- Język źródłowy – język, w którym napisany jest tekst źródłowy, przeznaczony do tłumaczenia na inny język.
- Tekst źródłowy – tekst, który ma zostać przetłumaczony.
- Język docelowy – język, w którym napisany jest tekst po tłumaczeniu.
- Tekst docelowy – tekst, który jest wynikiem tłumaczenia.
Korekta – poprawianie lub opracowanie testu źródłowego lub docelowego pod względem rzeczowym, gramatycznym lub stylistycznym bez zmiany języka tekstu. Sprawdzana jest ogólna jakość tekstu źródłowego lub docelowego, poprawność gramatyczna, kompletność i opracowanie graficzne. Usuwane są ewentualne drobne błędy lub literówki.
Korekta fachowa/weryfikacja – sprawdzane jest użycie terminów specjalistycznych dla danej dziedziny oraz spójność użytych pojęć przy użyciu dostarczonego lub stworzonego słownika terminów (glosariusza), materiałów referencyjnych bądź w inny, uprzednio uzgodniony, sposób.
Korekta stylistyczna – poprawiana jest stylistyka (np. kolejność słów w zdaniach lub całych zdań, zrozumiałość i czytelność dla danego celu użycia, dla kraju docelowego i czytelnika docelowego).
Korekta przed drukiem – usuwane są błędy typograficzne (po opracowaniu studia DTP, po konwersji do formatu HTML itp.), np. nieprawidłowe dzielenie słów na końcu wiersza, przesunięcia rysunków lub tekstów, niekompletność tekstów, brakujące znaki diakrytyczne.
Korekta wyjściowa – sprawdzane jest, czy przy uwzględnieniu danego celu wykorzystania tekstu zostały przez zamawiającego zamówione właściwe korekty, czy dokonano tych korekt i uwzględniono uwagi. Przeprowadzana jest ogólna kontrola kompletności tekstów i grafiki oraz wyrywkowa kontrola jakości tłumaczenia pisemnego.
Opracowanie graficzne/usługi DTP – doprowadzenie pod względem graficznym tekstów, grafiki i rysunków do wymaganej postaci w odpowiednim edytorze graficznym.
Strona obliczeniowa tłumaczenia pisemnego zwykłego – obejmuje 1500 znaków ze spacjami.
Strona obliczeniowa tłumaczenia pisemnego uwierzytelnionego – obejmuje 1125 znaków ze spacjami tekstu docelowego.
Zdjęcie do artykułu: © xixinxing, 123RF Free Images